معرفی ورق گالوانیزه

یکی از مشکلاتی که امکان دارد برای سازه‌های فولادی به وجود آید، پوسیدگی و خرابی سازه است. با این که سازه‌های فولادی از استحکام بسیار زیادی در برابر طوفان، زلزله و سیل برخوردار هستند اما اگر به روش درستی سازه پوشش داده نشود، در مدت زمان طولانی سازه دچار مشکل خواهد شد. ورق‌های گالوانیزه که در صنعت و مصارف نظامی هم از آن‌ها استفاده‌های زیادی می‌شوند به دلیل داشتن پوشش مناسب و خاص، به هیچ عنوان دچار زنگ زدگی و خوردگی نمی‌شوند.

اصلی‌ترین دلیل ایجاد خرابی در سازه‌های ساختمانی به ویژه سازه‌های آهنی و فولادی، زنگ زدگی و خوردگی است. این زنگ زدگی در طول زمان باعث خرابی‌های جبران ناپذیری می‌شود. راه‌ها و روش‌های مختلفی برای جلوگیری از خرابی فولاد و آهن وجود دارد که بهترین راه را می‌توان استفاده از فولاد گالوانیزه در نظر گرفت.

ساختار ورق گالوانیزه به این صورت است که برای مقاومت بیشتر در برابر زنگ زدگی، ورق فولادی را با فلز روی پوشش می‌دهند. در این حالت ورق ایجاد شده ورق گالوانیزه نامیده می‌شود. توجه داشته باشید که ورق گالوانیزه حتی اگر دچار شکستگی شود یا روی از ورق گالوانیزه تراش بخورد، ورق تحت هیچ شرایطی زنگ نخواهد زد. استفاده از ورق گالوانیزه همچنین صرفه اقتصادی دارد، به همین دلیل در حال حاضر از این نوع ورق در سازه‌های مختلفی استفاده می‌شود. برای کسب اطلاعات کامل از انواع ورق های گالوانیزه این مقاله آریا بارون را مطالعه کنید.

 

کاربرد ورق گالوانیزه

ورق‌های گالوانیزه در صنایع مختلفی به کار گرفته می‌شود. دلیل استفاده گسترده از این ورق مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی است. به همین دلیل در هر مکانی که نیاز به یک ورق ضد زنگ وجود داشته باشد، از ورق گالوانیزه استفاده می‌شود. بیشترین استفاده از ورق گالوانیزه را می‌توان در صنایع زیر در نظر گرفت.

کاربرد ورق گالوانیزه

 

  • صنعت کشاورزی
  • صنعت خودرو سازی
  • صنعت حمل و نقل
  • صنعت ساخت ساندویچ پانل
  • صنعت ساخت یخچال
  • مصارف خانگی
  • ساخت تانکر
  • ساخت کابینت و قفسه
  • ساختمان سازی
  • رابیتس‌های مورد استفاده در سقف
  • صنعت الکترونیک
  • استفاده در سیستم‌های تصفیه هوا
  • گلخانه‌ها
  • ساخت لوله‌های برق
  • ساخت شیروانی
  • ساخت بدنه کاروان‌ها
  • و…

مشخصات فولاد گالوانیزه چیست؟

وجود پوشش روی در فولاد گالوانیزه باعث جلوگیری از خورندگی فولاد و آهن می‌شود. همچنین این لایه محافظ از روی باعث می‌شود که مقاومت در انواع شرایط جوی بیشتر شود.

پوشش‌های گالوانیزه بدون هیچگونه تعمیر و نگهداری می‌توانند تا 70 سال دوام بیاورند،  این دوام بالا تنها به دلیل استفاده از پوشش روی است.

استفاده از فولاد گالوانیزه به جای فولاد ضد زنگ بسیار مناسب و حرفه‌ای است.

در صورت خراشیده شدن پوشش روی در فولاد گالوانیزه، همچنان فولاد زیرین ضد زنگ خواهد بود و در برابر شرایط آب و هوایی متغییر، وضعیت خود را حفظ خواهد کرد.

روش‌های گالوانیزه کردن یا آبکاری ورق گالوانیزه

روش‌های مختلفی برای فرآیند گالوانیزه کردن وجود دارد که این تفاوت در روش‌ها باعث ایجاد محصولاتی با ظاهر، دوام، کیفیت و ضخامت متفاوت می‌شود. در فرآیند گالوانیزه کردن که عناصر روی در سطح میکروسکوپی تغییر می‌کنند و حفاظت مناسب و یکنواختی را برای فلز فولاد ایجاد می‌کند. در حالت کلی به دو روش می‌توان فرآیند گالوانیزه کردن فلز فولاد را انجام داد.

گالوانیزه کردن به روش حرارتی

یکی از روش‌های رایج که عموما به عنوان روش حرارتی شناخته می‌شود، گالوانیزه (Hot-DIP-galvanizing) کردن فولاد به وسیله مخزنی از روی مذاب است. در این روش ورق فولاد یا آهن به صورت کامل در مخزن روی مذاب فرو برده می‌شود و بدیل روش فرآیند گالوانیزاسیون انجام می‌شود. به دلیل آن که ورق در ظرف مذاب روی فرو برده می‌شود به این روش غوطه‌وری گرم نیز گفته می‌شود. پس از آن که فولاد فرو برده شده در دیگ روی سرد شد، فولاد و روی به صورت کامل به یکدیگر می‌چسبند. این موضوع باعث می‌شود که حفاظت فوق العاده‌ای در فلز فولاد به وجود آید.

گالوانیزه کردن به روش حرارتی

این روش گالوانیزه کردن فلز آهن و فولاد یکی از رایج‌ترین و قدیمی‌ترین راه‌های ایجاد پوشش محافظ است.

مشخص است که هر چقدر حجم روی چسبیده شده به آهن و فولاد بیشتر باشد مقاومت بیشتر و طولانی‌تری خواهد داشت. در این روش گالوانیزه کردن فولاد و آهن دو ویژگی با خود به همراه دارد.

  1. بالا بودن چسبندگی لایه محافظ به فلز
  2. مقاومت بالا در برابر اصطحکاک

برای مقاومت بیشتر فلز می‌توان فرآیند گالوانیزه کردن را برای چند بار و هر بار پس از سرد شدن انجام داد تا مقاومت فلز در برابر خورندگی و زنگ زدگی بالا برود.

توجه داشته باشید که روش گالوانیزه کردن فلز با حرارت درست است که میزان مقاومت بالایی به فلز می‌دهد اما این روش نخواهد توانست برای فلزاتی به کار رود که فلز به صورت دائم در معرض مواد خورنده مانند اسید باشد.

گالوانیزه کردن فلز با روش الکتروپلات

در این روش فرآیند گالوانیزه کردن فلز به وسیله اعمال محلول فلز سولفات روی یا سیانید روی ورق‌های فولادی و آهنی انجام می‌شود. در این روش میزان ضخامت پوشش بسیار کمتر از روش حرارتی است اما سطح محافظ بسیار صاف است. در این روش به دلیل فرآیند خاص و مناسب، به راحتی می‌توان میزان ضخامت محافظ را به صورت دقیق‌تر کنترل و بررسی کرد.

رنگ کاری فلزی که به روش الکتروپلات گالوانیزه شده است، بسیار راحت‌تر و آسان‌تر است. دلیل آن را هم می‌توان آبکاری کم و  وجود لایه نازک محافظ در نظر گرفت. اما عموما رنگ کردن فولادی که به روش گرم گالوانیزه شده است کمی سخت‌تر از این نوع است. دلیل آن هم وجود لایه به نسبت ضخیم محافظ است.

فرآیند گالوانیزیسیون به چه صورتی است؟

فرآیند گالوانیزه کردن یک فلز در 6 فاز قابل انجام است. ترتیب و دقت در اجرای هر فاز باعث بالا رفتن کیفیت و همچنین استحکام و ماندگاری بیشتر ورق گالوانیزه می‌شود.

چربی گیری

اولین مرحله در فرآیند گالوانیزه کردن محیط، فرآیند چربی گیری است. در این مرحله هرگونه چربی از سطح قطعات به صورت کامل پاک می‌شود. توجه داشته باشید که در این مرحله تنها چربی‌های موجود روی قطعات پاک می‌شود و دیگر موارد در این مرحله از روی قطعات پاک نمی‌شوند.

تعلیق و بارگذاری

در این مرحله باید وسیله و روشی پیاده سازی شود که قطعات به صورت کامل در هوا معلق بمانند و بتوان آن‌ها را جا به جا کرد.

اسید شویی

در این مرحله برای پاک کردن و زدودن تمامی رنگ‌ها و پوسته‌ها در حمام اسید کلریدریک غوطه ور می‌شوند. برای آماده شدن قطعه برای فرآیند گالوانیزه نیاز است که تمامی آلودگی‌ها به صورت کامل از روی قطعات پاک شوند. به همین دلیل است که در این مرحله از روش‌های مختلفی برای پاک کردن و تمیز کردن آلودگی استفاده می‌شود.

فلاکسین

در این مرحله قطعات در حمام گرم کلرید آمونیاکی قرار داده می‌شود تا سطح قطعات به صورت کامل آمادگی جذب روی را داشته باشند.

گالوانیزه کردن

در این مرحله بسته به نوع فرآیند گالوانیزه کردن یکی از دو روش گالوانیزه کردن انجام می‌شود. این مرحله بیش از 2 الی 3 دقیقه طول نمی‌کشد.

خنک کردن

پس از آن که فرآیند گالوانیزه کردن تمام شد، نوبت به آن می‌رسد که قطعات برای خنک شدن در آب یا محلول دی کرومات سدیم قرار بگیرند.

مزیت‌های استفاده از ورق گالوانیزه

استفاده از ورق گالوانیزه به جای دیگر ورق‌ها ضد زنگ مزیت‌های مختلفی را با خود به همراه دارد. همچنین در حال حاضر استفاده از ورق گالوانیزه در ساخت ساندویچ پانل‌ها بسیار رایج و پرطرفدار شده است، این به دلیل ضد زنگ و مقاومت بالای این ورق در برابر خوردگی است. در زیر مزیت‌های استفاده از ورق گالوانیزه آورده شده است.

طول عمر بالای ورق‌های گالوانیزه

یکی از اصلی‌ترین دلایل به صرفه بودن ورق‌های گالوانیزه، طول عمر بالای این ورق‌ها است. ورق‌های گالوانیزه حداقل 20 سال و حداکثر تا 70 سال می‌توانند بدون آن که نیاز به تعمیر و نگهداری خاصی داشته باشند مورد استفاده قرار گیرند و کیفیت و مقاومت اصلی خود را نگه دارند.

سختی بالای ورق گالوانیزه

ورق گالوانیزه یکی از بهترین و سخت‌ترین پوشش‌های موجود در بازار است. علاوه بر آن که ورق‌های گالوانیزه در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاومت بالایی دارد، در برابر آسیب‌ها در زمان حمل و نقل از خود مقاومت بالایی نشان می‌دهد.

تمیز کردن ساده گالوانیزه

روش تمیز کردن ورق گالوانیزه بسیار ساده است، کافی است آب قلیایی را روی این ورق اسپری کنید و با یک پارچه تمیز کنید.

هزینه پایین ورق‌های گالوانیزه

استفاده از روش گالوانیزه برای جلوگیری از خورندگی و ضد زنگ کردن ورق‌های فولادی و آهنی هزینه کمتری نسبت به دیگر روش‌های افزایش مقاومت فلز دارد. همچنین تعمیر و نگهداری از ورق‌های گالوانیزه به دلیل عدم خراب شدگی و پوسیدگی در مدت زمان طولانی، راحت‌تر و آسان‌تر است.

 

شاید در نگاه اول خرید ورق گالوانیزه نسبت به دیگر ورق‌های فولادی هزینه بیشتری داشته باشد اما به دلیل عدم نیاز به تعمیر و نگهداری خاص و همچنین مقاومت طولانی و عمر بالای این محصول، صرفه اقتصادی خرید ورق گالوانیزه بیشتر است. به همین خاطر در حال حاضر بیش از 90 درصد ساندویچ پانل‌های تولیدی در کارخانه‌ها از ورق و پوشش گالوانیزه ساخته می‌شوند.

بازرسی آسان ورق گالوانیزه

سازه‌ها عموما باید به صورت سالیانه مورد بررسی و بازرسی قرار بگیرند. به همین دلیل روش بازرسی از اهمیت بالایی برخوردار است. بازرسی و بررسی ورق‌های گالوانیزه بدون هیچ هزینه‌ای و تنها با استفاده از چشم قابل انجام است. به نوعی می‌توان گفت استفاده از ورق‌های گالوانیزه به جای دیگر ورق‌ها یک نوع سرمایه گذاری بلند مدت است.

طول عمر ورق گالوانیزه چقدر است؟

ورق‌های گالوانیزه از طول عمر بسیار بالایی برخوردار هستند، یک ورق گالوانیزه به صورت معمول چیزی بین 20 تا 70 سال بدون نیاز به تعمیر یا نگهداری خاصی خواهد توانست مورد استفاده قرار بگیرد. مشخص است که هرچقدر لایه روی موجود بر ورق فولاد بیشتر باشد، عمر ورق به همان میزان بالا خواهد رفت.

طول عمر ورق گالوانیزه

توجه داشته باشید که رنگ کردن ورق گالوانیزه می‌تواند طول عمر آن را نیز افزایش دهد.

بیشتر بدانید:

پوشش ورق گالوانیزه چیست؟

منظور از پوشش در ورق گالوانیزه، همان میزان روی قرار گرفته روی سطح فولاد یا آهن است. معمولا میزان این پوشش روی بر اساس واحد gr/m2 است.